Her şeyde olduğu gibi “bir şeyin ne olduğu değil, bizim onu ne olarak anlam yüklediğimiz önemlidir.” Gelin-kayınvalide meselelerinde de gelin, kayınvalideyi ne olarak anlamlandırıyor; kayınvalide, gelini ne olarak anlamlandığına bakmak gerekir. Eğer gelin kayınvalideyi, eşini ondan alacak olan bir rakip olarak görürse, rakibin olduğu yerde muhakkak çekişmelerde söz konusu olacaktır. Kayınvalide de gelini, oğlumu benden çalan kişi olarak anlam yüklediği zaman, aralarında hiçbir şey geçmese de birbirlerine negatif duygu yüklemeye başlanmaktadır.
İd,ego ve süper ego kavramları üzerinden bakacak olursak. İd, ilkel beyindir ve ne denirse doğru kabul ederiz, savaş-kaç-don savunma mekanizmalarına sahiptir. Süperego, beni yetiştiren kişi, toplum ne dediyse doğrudur, der. Ego ise evet anne-babamın bir düşüncesi var, saygı duyuyorum ama benim de bir düşüncem var ,deme halidir yani aslında birey olma halimizdir. Egomuz ne kadar gelişirse biz de o kadar bireyselleşiriz. Bireyselleşemeyen bireylerin, evliliklerinde de anne oğlunu ya da kızını bedeninin bir parçası olarak görür ya da kendisisinin bir devamı olarak görmektedir. bunun sonucunda da bizim toplumumuzda da sık rastladığımız “aileler evlenir, bireyler değil.” düşüncesine sahip oluruz. Kendi evinin eşyalarını bile seçmek aile onayı ya da onların istedikleri olmadığı zaman, maddi desteği kesme, ne haliniz varsa görün,cümleleri, arka arkaya gelmektedir. Evlenildiği zaman kişiler de birbirlerine “eş” olarak değil ebeveyn rolerinin devam ettirilmesini beklemektedir ve bu da birçok çatışma sebebi olmaktadır. Anne baba da kendi evinin düzeninin o evde de devam etmesi için uğraşırlar. “Ben sana böyle mi öğrettim “kulakları dolduran cümleler olur.
Kayınvalide, gelininden oğluna, kendisinin davrandığı gibi davranmasını beklemektedir. Çünkü annesinin gözünde oğlu,hala bakıma muhtaç bir bebek gibi, yemeğinin hazır edilip önüne gelmesi, çamaşırlarının yıkanıp giyinilmesi için hazır edilmesi hatta giyeceği şeylerin eksikliğini fark edip tamam edilmesini beklemektedir.
Gelin kayınvalide ilişkilerinde en büyük problemlerden biri de iletişim dilimiz. “kızım sana söylüyorum, gelinim sen anla.” atasözüyle ilerleyen bir iletişim şekli, yok olan bir iletişimdir. Çünkü iletişim hataların baş kahramanı, iletişim kuracağımız kişiyi direkt muhatap almamaktadır. Bu atasözüyle kişi de sürekli tetikte olmaya zorlanmakta “acaba bu cümlenin muhatabı ben miyim ?”; söyleyen kişiyi de anlaşılmadığını düşündürmektedir.
Bir diğeri de evlilik zamanla alışılır, zamanla düzene oturulabilecek süreçlerden biridir. Hemen, uzun yılların düzeninin kurulmasını beklemek, gelin kayınvalide ilişkilerini olumsuz yönde etkilemektedir.
Bir diğer konu da; farklılıkları kabul etmektir. Eski yıllarda ailelere küçük yaşta ve tanıdık gelinler alınmasını isterlerdi. Neden? Çünkü ailenin aynısı olması için , farklı olanı kabul edememe, değişim demek yok olmak anlamı taşımakta bu aile yapılarında.
Çözüm önerisi olarak kayınvalidelere;
1-Oğlunuz bir yetişkin olduğunu kabul etmelisiniz, bakıma muhtaç olma yaşını çoktan geçti çocuğunuz, sizin çocuğunuz olması hala bakıma muhtaç olduğu anlamına gelmiyor.
2- Eşinizden alamadığınız duygusal açlığı karşılayacak kişi oğlunuz değildir, bunu olması gereken kişiye yönelirseniz emin olun daha iyi olacaktır,
3- Karşınızdaki kadın sizin rakibiniz olamaz çünkü aynı kulvarda değilsiniz, siz annesiniz o eş, bunu ayrımı yapmanız gerekir
4- Farklılıklar size belki de iyi gelecektir, biraz izin verin
Gelinlere tavsiye
1- Kaynana kelimesi size hoş manalar ifade etmiyorsa lütfen bunun yerine kayınvalide, eşimin annesi gibi ifadeler kullanabilirsiniz,
2- Kendi anneniz ile kıyaslama yapmaktan vazgeçin, iki kardeşin bile aynı ailede yetişmesine rağmen farklılıkları çok fazlayken eşinizin ailesinin yapısının farklı olması çok doğaldır. Kıyaslama yapan bireylerde genelde karşıdaki kişiyi aşağıda görme durumu fazladır. sorun kendinize burda kıyaslama yapmazsam benim ailemin hangi görünmesini istemediğim durumlar görünecek diye korkuyorum!!!!
3- Eşiniz sizin çocuğunuz değil ve annesi de sizin rakibiniz değil. Eşinizin annesiyle görüşmek istemeyebilirsiniz ama eşinizin ailesiyle görüşmesine karışamazsınız
4- Kayınvalidenizde sizi rahatsız eden bir davranış varsa muhakkak o davranış sizde de vardır ve görmek istemediğiniz bir yanınızdır , size o yüzden öfke duygusu, nefret duygusu vb duygular hissettiriyor olabilir. Mevlananın dediği gibi baktığın ben, gördüğün senin…
5- Meseleleri kişiselleştirmeyin, çünkü eşinizin yanında hangi kadın olsaydı annesi öyle davranacaktır.
Erkeklere tavsiyem
Eşinizle anneniz arasında bir problem varsa siz araya girmeyin daha fazla sıkıntı çıkmasın diye uğraşıyorsunuz ama sorun yaşayan kişiler gelin ve kayınvalide… Benim annem ile benim eşim olarak bakmayın duruma..
Anneniz bir problem size geldiğinde anne “bunu benimle yaşamıyorsun, eşimle yaşıyorsun onunla çözmelisin” demeyi seçmelisiniz.